Hangi Mesleği Seçmeliyim?

2023'te başarını katlamak için yeni stratejileri takip et →

Sizi Hep Aynı Mesleklere Yöneltirler

Küçüklüğümüzden beri belli mesleklere yönelimimiz olmuştur. Erkek çocuklarının en popüler hayali polis olmaktır mesela :) Peki gerçekten polis olmak mı istiyorlar yoksa polisliği ideal olarak yansıttıkları için mi onu istiyorlar?

Halk arasında popüler meslekler dediğimizde doktorluk başı çeker. İyi puan yapan herkesin "Doktor ol!" diye başının etini yerler. Sanki doktor olmayanlar açlıktan ölecekmiş gibi. Doktorluktan sonra öğretmenlik ve mühendislik gelir. Hani şu "ne doktorlar ne mühendisler" lafı vardır ya, işte bu mesleklerden birini edinirseniz prestijiniz yüksek olur diye düşünülür. Bu yüzden toplum prestijli ama asık suratlı insanlarla doludur.

Asıl Olan Sizin Ne İstediğinizdir

Halbuki mühim olan milletin ne düşündüğü değil, sizin ne olmak istediğiniz. O okula girip o bölümü okuyacak olan sizsiniz. İlle tavsiye almak istiyorsanız bir baltaya sap olamamış insanlarla değil bölümü okumuş, nitelikli kişilerle konuşun.

Bir de meslek kararsızı olanlarımız var. Tercihlerde iki üç farklı meslek yazarak işi şansı bırakıp "hangisi gelirse o olurum" diyenleri gördükçe üzülüyorum. Bu kararsızlık bir ömür boyu olmasa bile 3-4 sene boyunca mutluluğunuzu elinizden alabilir. Eğer o yazdığınız mesleklerin hepsini birarada yapamayacaksanız (ki çoğu durumda yapamazsınız), yalnızca birini seçin.

En doğru meslek çocukluğunuzdan beri yönelim gösterdiğiniz meslektir. Bu ne baba mesleği, ne iyi para getiren meslek ne de milletin tavsiye ettiği meslektir. Dikkat ettiysen ben de sana şuana kadar şu 5 meslekten birini seç yoksa ölürsün gibi bir şey söylemedim :)

Mesleğin Nitelikleri

Tercih yaparken yazacağınız mesleği internette araştırın. Öyle beş dakikalık Google taramasından söz etmiyorum, buna bir saatini ayırın. O bir saat gelecek 50 yılınızı belirleyebilir. O meslekteki birisi tam olarak ne iş yapıyor, hangi sektörlerde çalışıyor, çalışanları ne gibi özelliklere sahip, geleceği var mı, ne kadar maaş alıyor, yükselme olanakları nasıl bunlara bak.

Size yardımcı olması açısından, bir mesleği seçerken en çok dikkat etmeniz gereken iki unsurdan söz edeceğim.

1- Meslek seçiminin İÇSEL Dünyası: Meslek size uygun mu?
Eğer karşılığında hiçbir şey beklemeden yapabileceğinizi düşünüyorsanız işte o meslek tam sizliktir. Bunun dışında az önce de söylediğim gibi, mesleğin gerektirdiği niteliklere (yenilikçi olma, seyahat sıkıntısının olmaması vb.) sahip olmanız da önemlidir.

2- Meslek seçiminin DIŞSAL Dünyası: Mesleğin geleceği var mı?
Bu da çok önemli bir etken. Günümüz küresel dünyasında hayat çok hızlı işliyor, teknoloji çok hızlı gelişiyor. Bugün olmayan bir meslek yarın hayatımızın merkezinde olabiliyor. Öteden beri varolanlar da yavaş yavaş siliniyor.

Seçeceğiniz meslek bugün de yüksek statülü olmalı, yarın da. Burada halkın yönlendirdiği mesleklerden bahsetmiyorum asla. İş dünyasında kaliteli çalışan açığı fazla olan, gelecekte de bu durumu koruyacak (belki daha da fazlalaşacak) olan yüksek değerli mesleklerden söz ediyorum.

Peki seçtiğiniz mesleğin geleceği olduğunu nasıl anlarsınız? Öncelikle günümüz trendlerine bakmanız lazım. Örneğin eğer işiniz bilişimle ilgili ise geleceğiniz daha parlak olabilir. Öte yandan avukatlık kolay kolay eskiyecek bir meslek değil. Mesleğin geleceğine dair araştırmayı kendiniz de yapabilirsiniz ama fazla yorucu ve yanlış yorumlama ihtimaliniz var. O yüzden çok sağlam bir site paylaşacağım sizinle :) Bu siteden o mesleği, gerektirdiği yetenekleri, maaşını vb. öğrenebiliyorsunuz, tek eksisi dilinin İngilizce olması. Onu da Google Translate ile halledebilirsiniz. Siteye ulaşmak için buraya tıklayın.

Napolyon haklı mıydı?

Para meselesi de bir diğer önemli etken. Para derdi yüzünden insanlar konservatuar okuyup harikalar yaratabilecekken masa başında hesap yapıyor. Burada turnusol kağıdımız (yoksa sınav bitti diye bildikleriniz işe yaramayacak mı sandınız :)) ailenin ekonomik durumu. Gözlemlediğime göre, eğer ailenin maddiyatı zayıf ise çocuklarına daha çok "ekmeğini kazansın" gözüyle bakıyorlar, haklı olarak. Bu yüzden darboğaz ailelerden girişimcilerin, sanatçıların çıkması biraz zor bir ihtimal - yine de mümkün. Ailenizin ekonomik durumu iyiyse işin para kısmına değil tutku kısmına daha çok odaklanabilirsiniz. Durumunuz ne olursa olsun amacınız sadece para olmamalı. Eğer öyle olursa ne mutlu olabilirsiniz ne huzurlu. Sürekli olarak ne kadar para kazanıyorum, şu adamı yerinden etsem ne kadar daha kazanırım hesapları yaparsınız. Para önemli ama önce tutku. Bu yüzden mesleğin içsel dünyası yani tutkular, dışsal dünyasından yani mesleğin statüsünden/geleceğinden daha önemlidir.

Aklında meslek yoksa ya da birden çoksa

Aklınızda hiç meslek yoksa, Çocukken ilginizi çeken uğraşlarınızı bir gözünüze getirin. Tornavida ile orayı burayı sökmeyi seviyor muydunuz? Ya da legolardan binalar yapmayı? Resim yapmayı? Kitapkurdu muydunuz? Hepsi bir yana bu bir yana dediğiniz ders ya da konular nelerdi?
Bu sorulara verdiğiniz yanıt uygun mesleği bulmanızı sağlar. Eğer yanıt bulamadıysanız yeterince düşünmemişsiniz demektir :)

Aklınızda birden fazla meslek varsa ve bu meslekler birbirine çok yakınsa (Yazılım ve Bilgisayar gibi), biraz daha araştırarak, tercihlerde birine yoğunluk verebilirsiniz.
Ama aklınızdaki meslekler mimarlık ve edebiyat gibi birbirinden çok farklıysa zar atmak yerine şunu düşünün, kağıda yalnızca bir tanesini yazacak olsanız hangisini yazardınız? Diyelim ki o mesleğe bu sene hiç öğrenci alınmıyor, ancak gelecek sene alınacak. Tekrar hazırlanmayı düşünür müydün? Bunu diğer meslek için de düşün. Kararsız kalıyorsan iki mesleği yukarıdaki niteliklere (içsel-dışsal) göre tekrar ölç, biç. Birinde karar kıl. O efsane binaların mimarı mı olacaksın, şiirlerini seve seve okuduğumuz yüce insan mı?

"Bir yere kapak atalım da" mentalitesinden de kurtul. Bu hatayı çok kişi yapıyor. Bu üniversitede bir yere yerleşeyim hele, sonra gerekirse değiştiririm. Bu üniversite öznesi genel olarak herkesin adını bildiği okullar oluyor ve bunun işe yaracağını düşünüyorsunuz ama o işler pek öyle yürümüyor genelde. Sevmediğiniz meslekte bir yıl okumak ve üstüne iyi not yapmak zorundasınız. Herhangi bir yer yazıp, bölümü değiştiremeyip sınava tekrar hazırlanan ama puanı kırılacağı için istediği bölüme girmesi imkansıza yaklaşan insanlar var. İyi düşünün.

Tekrar, son kez söylüyorum. Meslek seçimi bir arkadaş tavsiyesiyle yapılmaz. Aile mesleği öyle diye direkt ona atlanarak yapılmaz. Para getiriyor diye meslek seçilmez. Tek ve biricik mesleğiniz, çocukluğunuzdan beri ilgiyle yöneldiğiniz ve gelecekte de onunla haşır neşir olmak istediğiniz meslektir. Bu fırsat elinizdeyken ve yaşınız da çok gençken, değerlendirin.


Mesleği seçtin diyelim, üniversiteye nasıl karar vereceksin? O da bir sonraki yazının konusu :) . Hangi üniversiteye gitmelisin, üniversitenin iyi olduğu nasıl anlaşılır, vakıf mı devlet mi sorunu, üniversitelerin yanıltıcı reklamları konuları üzerine konuşacağız.
Bahsetmemi istediğin konuları buraya yorum olarak bırakabilir, Facebook sayfasından bana ulaşabilirsin.

Bir sonraki yazıya dek,
Sınavı-Yerim'i geliştirmek için anketini doldurmayı unutma: TIKLA

2023'te hayatını minimum %30 daha iyi hale getir. Okumak için tıkla →